اعمال و افعال ما و فتنه های آخرزمان
﴿بخش دهم﴾
✪﴿ظهور فتنه ها و بروز حوادث﴾✪
به ادامه ی گسترش فتنه هائی که رسول کریم صلی الله علیه وسلم دراحادیث مبارک به امت خبر داده اند، جنگ خونین دیگری (جنگ صفین) میان مسلمانان در گرفت.
✪۴- ﴿جنگ صفین﴾:✪
یکی دیگر از فتنه‌هایی که در عصر صحابه اتفاق افتاد جنگ صفین بود.
پیامبر اکرم صلی الله علیه وسلم در حدیثی به آن اشاره کرده می‌فرماید:
✧ «قیامت بر پا نمی‌شود تا بین دو دسته بزرگ هم فکر جنگ بزرگی رخ دهد» (۱)
در این جنگ که به علت فتنه ای که منافقین و یهود در قتل عثمان رضی الله عنه به راه انداختند، اصحاب پیامبر صلی الله علیه و سلم با یکدیگر درگیر شدند، و سالها قبل از حادثه ی جمل و صفین، پیامبر صلی الله علیه و سلم هنگامی که همراه جیشش بود خطبه ای را بیان کرد و در مورد این دو گروه فرمود:
✧ ﴿همانا این پسرم (یعنی حسن بن علی) سید و سرور هست، و خداوند توسط او بین دو گروه بزرگ مؤمنین صلح برقرار خواهد کرد﴾(۲)
که نتیجتا حسن بن علی رضی الله عنه بعلت تنازلش از خلافت برای حفظ خون مسلمانان بین اهل عراق و اهل شام صلح برقرار کرد، و مسئله اینجاست که پیامبر صلی الله علیه و سلم این دو گروه که درگیر میشوند را در حدیث مؤمن نامید.
معرکه ی صفّین سال سی و هفت هجری روی داد که در آن، معاویه (رضی الله عنه) از بیعت کردن با علی (رضی الله عنه) امتناع ورزید و گفت تا قاتلان عثمان (رضی الله عنه) قصاص نشوند بیعت نخواهم کرد، وقتی علی رضی الله عنه کار لشکر جمل را تمام کرد گفت: معاویه (رضی الله عنه) باید بیعت کند، و لشکری برای جنگیدن با معاویه آماده کرد و گفت یا بیعت کند و یا با او می‌جنگم و علی (رضی الله عنه) با لشکری صد هزار نفری به سوی صفین در شام حرکت کرد، وقتی معاویه (رضی الله عنه) خبر شد که علی (رضی الله عنه) برای جنگیدن با او حرکت کرده است بر منبر بالا رفت و گفت:
علی (رضی الله عنه) همراه با اهل عراق به سوی شما می‌آید نظرتان چیست؟ مردم سرهای شان را پایین انداختند و سکوت کردند آنگاه ذو الکلاع الحمیری بلند شد و گفت: شما نظر بدهید و ما اقدام می‌کنیم، مردم همه ساکت بودند.
و علی (رضی الله عنه) بالای منبر رفت و بعد از حمد و ستایش الله تعالی گفت:
معاویه همراه با اهل شام به جنگ شما می‌آید نظرتان چیست؟ اهل مسجد غوغا کردند، و می‌گفتند ای امیر المؤمنین چنین است و چنان ….. نظر ما این است. چون افراد زیادی حرف می‌زدند و هیاهو زیاد بود علی (رضی الله عنه) سخن آنها را متوجه نشد و از منبر پایین آمد در حالی که می‌گفت: إنا لله وإنا إلیه راجعون. (۳)
پس اهل شام آن گونه بودند و عراقی‌ها چنین حالتی داشتند، اهل شام اطاعت می‌کردند، و عراقی‌ها چنان که بیان شد هرج و مرج درست می‌کردند، و همین‌ها بودند که بعداً با علی (رضی الله عنه) جنگیدند و او رضی الله عنه را قتل کردند.
ابن حجر رحمه الله می‌گوید: این دو دسته علی رضی الله عنه و پیروانش از یک طرف و معاویه رضی الله عنه و سپاهیانش در طرف دیگر بودند .(۴)
★ بزار با سندی مطمئن از زید بن وهب نقل میکند. او می‌گوید: ما نزد حذیفه بودیم گفت:
«اگر هم دینان شما با شمشیر گردن همدیگر را بزنند چه کار می‌کنید»؟ گفتند: امر شما چیست حذیفه گفت: ببینید چه گروهی طرف علی (رضی الله عنه) است با آنان باشید زیرا آنان برحقند .(۵)
★ در ذی‌الحجه سال ۳۶ ه در صفین (۶) جنگ بین دو گروه شروع شد و بیشتر از هفتاد حمله بین دو گروه اتفاق افتاد. در پایان حدود هفتاد هزار نفر کشته شدند . (۷)
آنچه در پایان جنگ حاصل شد چیزی بود که هدف هیچیک از سیدنا علی رضی الله تعالی عنه و معاویه رضی الله تعالی عنه نبود. بلکه این هواپرستان و فتنه‌جویان چیره‌دست دو طرف بودند که آتش جنگ را شعله‌ور می‌ساختند. همان چیزی که باعث اصلی این نوع جنگ‌های ویرانگر شده است بدین علت کار از دست علی رضی الله عنه و معاویه رضی الله عنه خارج گردید.
★ شیخ الاسلام ابن تیمیه می‌گوید:
«اغلب کسانی که از دو طرف جنگ را دامن می‌زدند نه پیروان علی (رضی الله عنه) بودند و نه معاویه (رضی الله عنه).
هردو، بیشتر از سایرین خواستار اجتناب از خونریزی بودند اما آنان مغلوبِ امر شدند و هرگاه فتنه برافروخته شود هیچ حکیمی نمی‌تواند آن را خاموش کند.
★ در دو لشکر افرادی مانند مالک اشتر نخعی (۸) و هاشم بن عقبه مرقال (۹) و عبدالرحمن پس خالد بن ولید (۱۰) و ابوالاعور سلمی (۱۱) وامثال این‌ها از تحریک‌کنندگان بر جنگ بودند.
در این فتنه، سیاهی لشکر به چهار گروه تقسیم شده بودند:
۱- گروهی بخاطر محبت عثمان (رضی الله عنه)،
۲- گروهی بخاطر نفرت از عثمان (رضی الله عنه)،
۳- برخی بخاطر پیروزی علی (رضی الله عنه)،
۴- و برخی برای شکست او می‌جنگیدند.
و همچنین سپاهیان معاویه (رضی الله عنه) نیز تنها به خاطر او نمی‌جنگیدند بلکه اسباب مختلف دیگری در کار بود.
★ جنگ ناشی از فتنه مانند جنگ‌های جاهلیت در چهارچوب عقائد و مقاصد اهل آن پیش نمی‌رود همانطور که زهری می‌گوید:
«فتنه اتفاق افتاد در حالی که اصحاب زیادی در آنجا بودند. با این وصف همه متفق‌القول شدند: هر خونی یا مالی یا ناموسى با توجیه قرآنی مورد تجاوز قرار گیرد حرام است و این کار به منزله ی امور جاهلی (غیردینی) به حساب می‌آید»
چنین است عزیزان من درگیری فتنه ها که روز به روز دامنش گسترده تر میشود و بحدی میرسد که مقتول نمیداند چرا کشته میشود، و قاتل نمیداند چرا میکشد، و جنگ های خونین میان افغانها و سایر مسلمانان، همه در فتنه هائ عمیقی مدفون اند.
بار الها!
از فتنه های ظاهر و باطن، آشکار و نهان به تو پناه می بریم. هدایت مان کن که سخت محتاج توفیق هدایت تو هستیم!
اللهم ربنا آمین یا رب العلمین!
احمـــد (عــــارفی)
✪منابع و مأخذ:✪
۱- «لا تقوم الساعة حتى تقتتل فئتان عظيمتان، يكون بينهما مقتلة عظيمة دعواهما واحدة» «رواه البخاری و مسلم» «صحیح بخاری» کتاب الفتن باب (بدون) (۱۳/۸ – با شرح فتح الباری) و «صحیح مسلم» کتاب الفتن و أشراط الساعة (۱۸/۱۲ – ۱۳ – با شرح نووی)
۲- إن ابنی هذا سید، و سیصلح الله به بین طائفتین عظیمتین من المؤمنین ” (رواه البخاری)
۳- ( تاریخ الاسلام، عهد الخلفاء الراشدین ص ۵۴۰)
۴- «فتح الباری» (۱۳/۸۵)
۵- «فتح الباری» (۱۳/۸۵)
۶- صفین جایی در ساحل غرب رود فرات نزدیک رقه کنار مرز شام قرار دارد.
«معجم‌البلدان» (۳/۴۱۴) و تعلیق شیخ محب‌الدین خطیب بر «العواصم» (ص ۱۶۲)
۷- «فتح الباری» (۱۳/۸۶ و «معجم‌البلدان» (۳/۴۱۴ – ۴۱۵)
۸- (۳۷ ه). «تهذیب التهذیب» (۱۰/۱۱ – ۱۲) و «الاعلام» (۵/۲۵۹)
او مالک پسر حارث پسر عبد یغوث پسر مسلمه نخعی اهل کوفه و معروف به اشتر است او دو عصر جاهلیت و اسلام را طی کرده است. از علی و عمر حدیث روایت میکند و از یاران علیس بود و در تمام جنگ‌ها او را همراهی می‌کرد. او در فتنه و جمع آوری مردم علیه عثمان دست داشت. علی او را والی مصر کرد او درحالی که به آنجا می‌رفت در راه فوت کرد.
۹-«سیر اعلام النبلاء» (۳/۴۸۶) و «شذرات الذهب» (۱/۴۶) و «الاعلام» (۸/۶۶)
هاشم پسرعتبه پسر ابووقاص زهری:
مشهور به المرقال است او یکی از امیران علی در جنگ صفین بود که در همان جنگ کشته شد. در زمان پیامبر خدا به دنیا آمد
۱۰- «شذرات الذهب» (۱/۵۵)
عبدالرحمن پسر خالد بن ولید: یکی از جوانمردان و حامل پرچم معاویه (رضی الله عنه) در جنگ صفین بود. او در سال (۴۶ ه) دار فانی را وداع گفت.
۱۱- «الإصابة» (۲/۵۴۰ – ۵۴۱) و حاشیه «المنتقی من منهاج الاعتدال» (ص ۲۶۴) امام ذهبی، تحقیق و تعلیق شیخ محب‌الدین خطیب.
ابوالاعور سلمی، عمرو بن سفیان بن عبدالشمس بن سعد ذکوانی سلمی است. یحیی بن معین می‌گوید: ابوالاعور سلمی از اصحاب پیامبر خدا است که با معاویه بود ابن ابوالحاتم از پدرش نقل میکند: «ابوالاعور اصحاب پیامبر نبود او در جنگ قبرس (۲۶ ه) شرکت کرد و در جنگ صفین در لشکر معاویه بود.
——————–
👈 ﴿لینک های دروس و مضامین تحریری، تصویری و صوتی شبکه های ﴿آیا میدانستید﴾ و ﴿دعوتگر﴾:
★برای فراگیری دروس روزمره از کانال وتس اپ به این لینک بپیوندید و روزانه دروس را در گوشی تان دریافت کنید:
https://chat.whatsapp.com/A3AhfmOi2HbGGxBsLDeZq6
———————
★ برای مطالعه ی مضامین کوتاه و مؤجز تصویری بالای لینک صفحه ی شخصی بنده در فیسبوک کلیک نموده، مضامین را تعقیب و ترویج کنید:
https://www.facebook.com/A.J.Arify/
———————-
★ برای مشاهده ی کلیپ های علمی، ساینسی، دینی و تعلیمی شبکه ی (آیا میدانستید؟) که اخیراً بنام دعوتگر نیز آن را در ویب سایت جهانی ثبت نموده ایم به کانال یوتیوب بپیوندید:
youtube.com/c/dawatgar
———————–
★ برای عضویت در کانال تیلگرام بالای این لینک کلیک نموده، به کانال ما بپیوندید:
t.me/ayamey
———————-
★جهت ارتقای سطح علم و دانش تان به صفحه ی فیسبوک (آیا میدانستید؟) که بنام (دعوتگر) نیز یاد میشود بالای این لینک کلیک نموده، عضو شوید:
fb.com/1dawatgar
———————-
★برای مطالعه ی مضامین بی نهایت مهم به سایت جهانی (دعوتگر) مراجعه نموده، موضوعات را با دیگران شریک سازید:
www.dawatgar.com
———————–
★ آیا مصروف هستید؟ وقت برای مطالعه ندارید؟ پس در اینصورت دروس صوتی را تعقیب کنید.
👈 لینک کانال سوند کلود SOUNDCLOUD برای فراگیری دروس صوتی تعلیمی، وعظ و خطابه ها، دکلمه ها و سیرت النبی صلی الله علیه وسلم:
———————–
★ چگونه خود مان و اطفال و خانواده ی مان را در مقابل شیاطین، سحر، جادو، زخم چشم و امراضی که از این موارد به انسان سرایت میکند، وقایه کنیم؟
👈 برای عضویت در کانال تیلگرام (الرقیة الشرعیة من الکتاب والسنة) به لینک زیر مراجعه نموده عضویت کانال تیلگرام را حاصل کنید:
http://T.me/Ruqeyah
————————
★ برای مطالعه و دانلود احادیث زیبا و ارشمند رسول کریم صلی الله علیه وسلم، سخنان ارزشمندِ سلف، موعظه های طلائی، که بصورت تصویری باکیفیت عالی طرح و دیزاین شده، عضو کانال Pintrest دعوتگر شوید و به علم تان بیافزائید، دانلود، باز نشر و ترویج کنید:
https://pin.it/6ohsmtrluxq2tt
جزاکم الله خیرا!
مخلص شما احمد ﴿عارفی﴾
❤
…….