✦ آیا میدانستید؟✦
👈 ﴿سلسله ی وصایای پیامبر صلی الله وعلیه وآله واصحابه وسلم﴾!
﴿بخش ۳۳۸﴾:
⬩﴿شرح، تفسیر و احکام متعلق به این حدیث﴾:⬩
این حدیث مبارک را بخاری رحمه الله در باب مَنْ يُرِدِ الله بِهِ خَيْرًا يُفَقِّهْهُ (فِي الدِّينِ) یعنی، کسی را که خداوند برایش ارادۀ خیر داشته باشد در امور دین دانشش می‌دهد
⬩ ۱- مراد از دانش در امور دین، دانستن احکام حلال و حرام، و دانستن حق الله سبحانه و تعالی، و حق خود و حق دیگران است، تا از حلال مستفید گردیده و از حرام اجتناب ورزد، و به حق کسی تجاوز ننماید، و مسائل دین از این امور پنجگانه خارج نیست.
⬩ ۲- مفهوم حدیث نبوی دلالت بر این دارد که اگر کسی احکام دین را نمی‌داند، از این خیر محروم است، و از این حدیث فضل علماء و دانشمندان بر دیگران به خوبی مشهود است.
از عمر رضی الله عنه روایت است که می‌گفت:
(پیش از آنکه به ریاست برسید، فقه [یعنی: احکام حلال و حرام] را بیاموزید)، و شاید قصدش این باشد، که اگر پیش از رسیدن به ریاست فقه نیاموزید، بعد از رسیدن به امارت فرصت آموختن فقه برای شما میسر نشود، چنان‌چه شاید قصدش این باشد که اگر فقه را نیاموخته به ریاست برسید، احتمال دارد که سبب بدبختی خود و دیگران شوید، و البته مراد از فقه، فهم حقیقی دین، و فهم مقاصد شرعی است، نه آنکه شخص منسوب به علم باشد، ولی برداشت و فهمش از دین، فهم معکوس از دین، و از مقاصد شرعی باشد.
⬩ ۳- مراد از این فرمودۀ پیامبر اکرم صلی الله علیه وسلم که «من تقسیم می‌کنم و الله تعالی می‌دهد» این است که:
آنچه را که الله سبحانه و تعالی برای من وحی کرده است، برای شما تبلیغ می‌کنم، و الله تعالی برای هرکدام فهم جداگانۀ می‌دهد، و به این سبب است که بعضی‌ها از این وحی چیزهای بیشتری و بعضی‌ها چیزهای کمتری می‌فهمند.
و البته صحابه و هرکس دیگری که وحی قرآن و احادیث نبوی را می‌شنوند، در فهم و استنباط خود با یکدیگر متفاوت می‌باشند، و شاید یکی از اسباب اختلاف فقهاء در استنباط احکام از نصوص شرعی، همین تفاوت فهم آن‌ها باشد.
⬩ ۴- بعضی می‌گویند که سبب ورود این حدیث نبوی تقسیم کردن مالی بود که پیامبر اکرم صلی الله علیه وسلم روی مصلحتی که لازم دیدند از آن مال برای عدۀ مقدار بیشتری دادند، کسانی که حکمت این امر را نمی‌دانستد بر این تقسیم پیامبر اکرم صلی الله علیه وسلم اعتراض نمودند، و پیامبر اکرم صلی الله علیه وسلم در مقابل اعتراض آن ها فرمودند که:
﴿وظیفۀ من تقسیم کردن است﴾ و به این طریق برای آن‌ها فهماندند که این تقسیم کردن من به اساس وحی بوده است، نه به اساس خواهش خودم، پس جای برای اعتراض باقی نمی‌ماند،
⬩ ۵- این حدیث دلالت بر حجیت اجماع دارد، زیرا مفهوم آن دلالت بر این دارد، که حق از این امت خارج نیست.
⬩ ۶- عده ای از علماء می‌گویند:
از این حدیث نبوی شریف این طور دانسته می‌شود که هیچ عصری خالی از مجتهد نمی‌باشد، یعنی، وقت و زمانی نمی‌شود که مجتهدی، و یا مجتهدینی در آن عصر و زمان وجود نداشته باشد.
⬩ ۷- علم فقه بر علوم دیگر فضیلت دارد، زیرا اکثر علم تفسیر و علم حدیث بیانگر احکام فقه است، و علم اصول فقه نیز بیانگر طریقۀ (فقه) نصوص قرآن کریم و سنت نبوی است، پس گویا تمام علوم شرعی برای فهم و دانستن علم فقه است، و از این جهت است که علم فقه بر علوم دیگر فضیلت دارد، و علاوه بر آن، علم (فقه) بیانگر حق الله سبحانه و تعالی، و حق بنده است، و کسی که علم فقه را می‌آموزد و به آن عمل می‌کند، حق الله سبحانه و تعالی و بنده‌اش را اداء کرده است، و اساس شریعت هم همین چیز است، و سورۀ (والعصر) هم اشاره به همین امر دارد، و از اینجا است که امام شافعی رحمه الله می‌گوید که:
﴿ اگر برای مردم جز همین سورۀ (والعصر) چیز دیگری نازل نمی‌شد، برای‌شان کافی بود﴾
عزیزانِ گرانقدر:
لطفاً این وصایای گرانبهای حضرت رسول کریم صلی الله وعلیه وسلم را بخوانید، بدانید، عمل کنید و بدیگران رسانید تا ان شأ الله اجر دنیوی واخروی نصیب تان گردد.
جزاکم الله خیراً!
احمـــد ﴿عـــــارفی﴾
ادامـــه دارد…
جمعه ۲۰ سرطان ۱۳۹۹ | ۱۹ ذوالقعده ۱۴۴۱
10 | JUL | 2020
✧ t.me/ayamey
✧ youtube.com/c/dawatgar
✧ fb.com/1dawatgar
✧ www.dawatgar.com
✪﴿منابع و مأخذ﴾:✪
۱- عَنْ مُعَاوِيَةَ رَضِيَ اللهُ عَنْهُ قَالَ: سَمِعْتُ النَّبِيَّ صَلَّى اللهُ عَلَيْهِ وَسَلَّمَ يَقُولُ: «مَنْ يُرِدِ اللَّهُ بِهِ خَيْرًا يُفَقِّهْهُ فِي الدِّينِ، وَإِنَّمَا أَنَا قَاسِمٌ وَاللَّهُ يُعْطِي، وَلَنْ تَزَالَ هَذِهِ الأُمَّةُ قَائِمَةً عَلَى أَمْرِ اللَّهِ، لاَ يَضُرُّهُمْ مَنْ خَالَفَهُمْ، حَتَّى يَأْتِيَ أَمْرُ اللَّهِ» (رواه البخاری ۷۰)
۲- فیض الباری، شرح مختصر صحیح البخاری.
👈 ﴿آیا به کانالهای تیلگرام ما پیوسته اید﴾؟
۱- کانال آیا میدانستید:
http://t.me/ayamey
۲- کانال سوال و جواب رقیه ی شرعی:
https://t.me/Ruqeyah
۳- کانال دروس تدبر و تفسیر قرآن کریم:
https://t.me/AJARIFI
⭑